Suyun Geleceği, Artan kuraklık, seller ve hızlı nüfus artışıyla birlikte tarım, sanayi ve enerji sektörlerinin yükselen su talepleriyle karşı karşıyayız. Temiz suya ve yeterli kaynaklara erişimi nasıl güvence altına alabiliriz? ETHIXFILTER uzmanları Ahmet ve Yaşar beyler, kısa ve uzun vadeli potansiyel çözümler hakkında düşüncelerini paylaşıyor.
Küresel Su Krizi ve U.N.’nin Eylem Çağrısı
Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma için Su Eylemi Uluslararası On Yılı’nın orta noktasına girerken, dünya çarpıcı bir gerçekle yüzleşiyor. Artan dünya nüfusu, hızla gelişen ekonomiler ve iklim değişikliğinin etkileri, güvenli suya erişimi zorlaştırıyor.
- İnsanlığın neredeyse yarısı—3,6 milyar insan—güvenli bir şekilde yönetilen sanitasyondan yoksun.
- Yaklaşık 2,3 milyar insan evlerinde temel el yıkama olanaklarına sahip değil.
- Atık suyun %80’inden fazlası arıtılmadan veya yeniden kullanılmadan çevreye salınıyor.
Birleşmiş Milletler 2023 Su Konferansı Vizyon Bildirisi’nde şu ifade yer alıyor:
“2030 yılına kadar herkes için suyun ve sanitasyonun erişilebilirliğini ve sürdürülebilir yönetimini sağlamak için dört kat daha hızlı çalışmalıyız. Bu krizin aciliyetine uygun hız ve öncelikle şimdi harekete geçelim.“
Su Arzını Artırmak İçin Atılabilecek Adımlar – Suyun Geleceği
Verimli Su Kullanımı ve Tarımsal Değişimler
Ahmet CAN: Bazı sorunlarımız, tatlı suyu nasıl kullandığımızla ilgili. Suyu daha verimli kullanabiliriz. Dünya genelinde tatlı suyun %70’i tarımsal amaçlar için kullanılıyor. Daha verimli sulama yöntemleri ve daha az su tüketen ürünlere geçişle su tasarrufu yapabiliriz. Suyun tarlalara taşınması sırasında kaybını sınırlayabiliriz.
Yerel Çözümler ve Yeşil Altyapı
Yaşar Karakuş: Su, küresel bir sorundan ziyade yerel bir sorundur, bu yüzden farklı yerler farklı çözümlere ihtiyaç duyacaktır. Birçok bölge, verimli teknolojiler ve davranış değişikliği ile talebi yöneterek kıtlığı hafifletebilir. Bazı yerler, tuzdan arındırma ve atık su geri dönüşümü ile arzı artıracak, diğerleri ise “Tek Su” yaklaşımının bir parçası olarak yağmur suyu hasadı ve yeşil altyapı kullanacak.
Güvenli Sanitasyon Erişimini Sağlamak
Kirliliği Önleme ve Altyapı Yatırımları
Ahmet CAN: İlk yapmamız gereken, suyumuzu kirletmeyi bırakmak. Bu, atık su akışını kontrol etmek, tarımsal akıntıları büyük nehir yataklarına kontrol etmek ve su kaynaklarını korumak için mantıklı düzenlemeler geliştirmek anlamına gelir. Tuvaletler ve septik sistemler gibi altyapı sağlamalıyız. Bu, yatırım, kalkınma desteği, eğitim ve topluluk katılımı gerektirir.
Adil ve Sürdürülebilir Çözümler
Yaşar KARAKUŞ: Bu, insanlığın karşı karşıya olduğu en acil sorunlardan biri. Milyarlarca insanın—ABD’de yaklaşık iki milyon dahil—su ve sanitasyon erişiminin olmaması, insanları yoksulluk ve hastalık döngüsüne hapsediyor ve çevresel adaletsizliğin büyük bir göstergesidir. Geleneksel altyapıyı inşa etmeli ve daha yerel, merkezi olmayan çözümler geliştirmeliyiz.
İklim Değişikliğinin Su Erişimi ve Kalitesine Etkisi
Deniz Seviyesinin Yükselmesi ve Su Kaynakları
Ahmet CAN: İklim değişikliği, su kaynaklarını deniz seviyesinin yükselmesi yoluyla etkiliyor. Deniz seviyesinin yükselmesi, tuzlu suyun akiferlere sızmasını teşvik ediyor, bu da suyun tuzluluğunu artırarak içilemez hale getiriyor.
Artan Hidrolojik Döngü ve İnsan Maliyetleri
Yaşar KARAKUŞ: İklim değişikliğinin en çok hissedildiği alan su yoluyla. Hidrolojik döngünün yoğunlaşması, daha şiddetli kuraklıklar ve seller getirerek çatışmalara, göçlere ve gerçek insan ve ekonomik maliyetlere yol açıyor.
İklim Değişikliğinin Etkilerini Azaltmak İçin Neler Yapabiliriz?
Doğal Alanların Korunması ve Restorasyonu
Ahmet CAN: Sulak alanlar ve kıyı mangrovları gibi su ortamlarımızı korumalıyız. Bu alanlar, karbon tutumu ile iklimi stabilize etmenin yanı sıra, artan deniz seviyeleri ve daha yoğun yağışlar göz önüne alındığında şimdi her zamankinden daha önemli olan taşkın koruması sağlar.
Doğa ile İş birliği ve Dirençli Sistemler
Yaşar KARAKUŞ: Su sistemlerimizde taşkınlara ve kuraklıklara karşı daha fazla direnç inşa etmeliyiz ve bunu yapmak için doğa ile çalışmalıyız. İklim değişikliği, zaten yapmamız gereken değişikliklerin aciliyetini vurguluyor.
Su Kaynaklarını Sürdürmek İçin Yeterince Yatırım Yapıyor muyuz?
Suyun Değerini Artırmak ve Adil Fiyatlandırma
Ahmet CAN: Suyu daha yüksek bir değerle fiyatlandırırsak, bu tasarrufu ve verimliliği teşvik eder ve bu konuda yeterince iyi değiliz.
Yaşar KARAKUŞ: Mevcut fiyatlarımız, suyun gerçek değerini yansıtmıyor. Birçok yerde su kullanımını azaltmamız ve eski borular ve kanalizasyon taşmaları gibi altyapı sorunlarını çözmemiz gerektiği için suya daha fazla ödeme yapmamız gerektiğini düşünüyorum.
Su Kaynaklarının Geleceği İçin Umut Veren Gelişmeler
Verimlilik ve Doğa Tabanlı Çözümler
Yaşar KARAKUŞ: Verimlilik, tasarruf, altyapı, tutumlar ve teşvikler yoluyla daha az suyla aynı şeyi veya daha fazlasını yapmayı öğreniyoruz ve su yönetimimize doğa tabanlı çözümleri entegre etmeyi öğreniyoruz.
Uluslararası İş birliği ve Artan Farkındalık
Ahmet CAN: Zorluklar zorlu olsa da ilerleme kaydediliyor. Su kullanım verimliliğimizi burada ve dünya genelinde artırıyoruz. Daha iyi uluslararası iş birliğine ihtiyaç olduğunu kabul ediyoruz. İklim değişikliğiyle mücadelede farkındalık ve ilerleme artıyor, bu da su kaynakları sorunlarının çözülmesine yardımcı olacak çünkü bu konular birbiriyle bağlantılı.
Sonuç olarak, suyun geleceği konusunda karşılaştığımız zorluklar büyük olsa da çözüm yolları mevcuttur. Doğru adımları atarak ve küresel iş birliğiyle, temiz suya erişimi güvence altına alabilir ve gezegenimizin su kaynaklarını koruyabiliriz.