Ä°çindekiler
Suyun GeleceÄi, Artan kuraklık, seller ve hızlı nüfus artıÅıyla birlikte tarım, sanayi ve enerji sektörlerinin yükselen su talepleriyle karÅı karÅıyayız. Temiz suya ve yeterli kaynaklara eriÅimi nasıl güvence altına alabiliriz? ETHIXFILTER uzmanları Ahmet ve YaÅar beyler, kısa ve uzun vadeli potansiyel çözümler hakkında düÅüncelerini paylaÅıyor.
BirleÅmiÅ Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma için Su Eylemi Uluslararası On Yılı’nın orta noktasına girerken, dünya çarpıcı bir gerçekle yüzleÅiyor. Artan dünya nüfusu, hızla geliÅen ekonomiler ve iklim deÄiÅikliÄinin etkileri, güvenli suya eriÅimi zorlaÅtırıyor.
- Ä°nsanlıÄın neredeyse yarısıâ3,6 milyar insanâgüvenli bir Åekilde yönetilen sanitasyondan yoksun.
- YaklaÅık 2,3 milyar insan evlerinde temel el yıkama olanaklarına sahip deÄil.
- Atık suyun %80’inden fazlası arıtılmadan veya yeniden kullanılmadan çevreye salınıyor.
BirleÅmiÅ Milletler 2023 Su Konferansı Vizyon Bildirisi’nde Åu ifade yer alıyor:
“2030 yılına kadar herkes için suyun ve sanitasyonun eriÅilebilirliÄini ve sürdürülebilir yönetimini saÄlamak için dört kat daha hızlı çalıÅmalıyız. Bu krizin aciliyetine uygun hız ve öncelikle Åimdi harekete geçelim.“
Ahmet CAN: Bazı sorunlarımız, tatlı suyu nasıl kullandıÄımızla ilgili. Suyu daha verimli kullanabiliriz. Dünya genelinde tatlı suyun %70’i tarımsal amaçlar için kullanılıyor. Daha verimli sulama yöntemleri ve daha az su tüketen ürünlere geçiÅle su tasarrufu yapabiliriz. Suyun tarlalara taÅınması sırasında kaybını sınırlayabiliriz.
YaÅar KarakuÅ: Su, küresel bir sorundan ziyade yerel bir sorundur, bu yüzden farklı yerler farklı çözümlere ihtiyaç duyacaktır. Birçok bölge, verimli teknolojiler ve davranıŠdeÄiÅikliÄi ile talebi yöneterek kıtlıÄı hafifletebilir. Bazı yerler, tuzdan arındırma ve atık su geri dönüÅümü ile arzı artıracak, diÄerleri ise “Tek Su” yaklaÅımının bir parçası olarak yaÄmur suyu hasadı ve yeÅil altyapı kullanacak.
Ahmet CAN: Ä°lk yapmamız gereken, suyumuzu kirletmeyi bırakmak. Bu, atık su akıÅını kontrol etmek, tarımsal akıntıları büyük nehir yataklarına kontrol etmek ve su kaynaklarını korumak için mantıklı düzenlemeler geliÅtirmek anlamına gelir. Tuvaletler ve septik sistemler gibi altyapı saÄlamalıyız. Bu, yatırım, kalkınma desteÄi, eÄitim ve topluluk katılımı gerektirir.
YaÅar KARAKUÅ: Bu, insanlıÄın karÅı karÅıya olduÄu en acil sorunlardan biri. Milyarlarca insanınâABD’de yaklaÅık iki milyon dahilâsu ve sanitasyon eriÅiminin olmaması, insanları yoksulluk ve hastalık döngüsüne hapsediyor ve çevresel adaletsizliÄin büyük bir göstergesidir. Geleneksel altyapıyı inÅa etmeli ve daha yerel, merkezi olmayan çözümler geliÅtirmeliyiz.
Ahmet CAN: Ä°klim deÄiÅikliÄi, su kaynaklarını deniz seviyesinin yükselmesi yoluyla etkiliyor. Deniz seviyesinin yükselmesi, tuzlu suyun akiferlere sızmasını teÅvik ediyor, bu da suyun tuzluluÄunu artırarak içilemez hale getiriyor.
YaÅar KARAKUÅ: Ä°klim deÄiÅikliÄinin en çok hissedildiÄi alan su yoluyla. Hidrolojik döngünün yoÄunlaÅması, daha Åiddetli kuraklıklar ve seller getirerek çatıÅmalara, göçlere ve gerçek insan ve ekonomik maliyetlere yol açıyor.
Ahmet CAN: Sulak alanlar ve kıyı mangrovları gibi su ortamlarımızı korumalıyız. Bu alanlar, karbon tutumu ile iklimi stabilize etmenin yanı sıra, artan deniz seviyeleri ve daha yoÄun yaÄıÅlar göz önüne alındıÄında Åimdi her zamankinden daha önemli olan taÅkın koruması saÄlar.
YaÅar KARAKUÅ: Su sistemlerimizde taÅkınlara ve kuraklıklara karÅı daha fazla direnç inÅa etmeliyiz ve bunu yapmak için doÄa ile çalıÅmalıyız. Ä°klim deÄiÅikliÄi, zaten yapmamız gereken deÄiÅikliklerin aciliyetini vurguluyor.
Ahmet CAN: Suyu daha yüksek bir deÄerle fiyatlandırırsak, bu tasarrufu ve verimliliÄi teÅvik eder ve bu konuda yeterince iyi deÄiliz.
YaÅar KARAKUÅ: Mevcut fiyatlarımız, suyun gerçek deÄerini yansıtmıyor. Birçok yerde su kullanımını azaltmamız ve eski borular ve kanalizasyon taÅmaları gibi altyapı sorunlarını çözmemiz gerektiÄi için suya daha fazla ödeme yapmamız gerektiÄini düÅünüyorum.
YaÅar KARAKUÅ: Verimlilik, tasarruf, altyapı, tutumlar ve teÅvikler yoluyla daha az suyla aynı Åeyi veya daha fazlasını yapmayı öÄreniyoruz ve su yönetimimize doÄa tabanlı çözümleri entegre etmeyi öÄreniyoruz.
Ahmet CAN: Zorluklar zorlu olsa da ilerleme kaydediliyor. Su kullanım verimliliÄimizi burada ve dünya genelinde artırıyoruz. Daha iyi uluslararası iÅ birliÄine ihtiyaç olduÄunu kabul ediyoruz. Ä°klim deÄiÅikliÄiyle mücadelede farkındalık ve ilerleme artıyor, bu da su kaynakları sorunlarının çözülmesine yardımcı olacak çünkü bu konular birbiriyle baÄlantılı.
Sonuç olarak, suyun geleceÄi konusunda karÅılaÅtıÄımız zorluklar büyük olsa da çözüm yolları mevcuttur. DoÄru adımları atarak ve küresel iÅ birliÄiyle, temiz suya eriÅimi güvence altına alabilir ve gezegenimizin su kaynaklarını koruyabiliriz.